Nudging in de openbare ruimte: subtiele gedragsbeïnvloeding

We weten dat we voor security en privacy niet kunnen vertrouwen op IT-maatregelen alleen, want informatieveiligheid vraagt inzet van ons allemaal. Sterker nog, juist aan de menskant valt er veel te winnen. Dat begint bij informatiebewustzijn, maar kennis en awareness alleen zijn óók niet voldoende. Uiteindelijk gaat het om gedragsverandering; niet alleen beseffen wat de risico’s zijn, maar daar ook naar handelen. Met andere woorden, van “we snappen het belang van veilig werken” naar “veilig werken, ja natuurlijk!”

De psychologie van gedragsverandering brengt ons in deze blog bij nudging, een motivatietechniek waarbij mensen subtiel worden gestimuleerd om zich op een gewenste wijze te gedragen. En dan specifiek nudging in de openbare ruimte, want kleine duwtjes in de rug kunnen veel effect hebben. Zeg nou zelf, wie heeft er nou nog nooit op een 50-weg met snelheidscontrole afgeremd om netjes een smiley te krijgen van het matrixbord? In deze blog nemen we daarom een aantal bekende en minder bekende voorbeelden door.

Leestijd: 2-3 minuten

Nudging: de theorie

De term nudging werd ruim tien jaar geleden geïntroduceerd toen de inmiddels Nobelprijswinnend gedragseconoom Richard Thaler en gedragswetenschapper Cass Sunstein het boek Nudge (‘naar betere beslissingen over gezondheid, geluk en welvaart’) uitbrachten. Zij stelden in dat werk de vraag ‘Hoe kunnen wij de mensen in onze samenleving ertoe brengen om de juiste keuzes te maken; keuzes waardoor ze gezonder en gelukkiger worden en waardoor ze over meer welvaart en vrijheid beschikken? We kunnen mensen met zachte hand – met een nudge – naar betere keuzes leiden, zonder hen te beperken in hun keuzevrijheid’, zo luidde het antwoord op de eigen vraag.

Het bekende werk van Thaler en Sunstein heeft voor een revolutie in de gedragspsychologie gezorgd door te laten zien dat kleine, subtiele (beleids)wijzigingen grote effecten kunnen sorteren. Beide heren werden adviseurs in het kabinet van Obama, en in het Verenigd Koninkrijk heeft ex-premier David Cameron het boek verplichte kost gemaakt voor zijn partijgenoten. 

Concrete voorbeelden om hun term ‘nudge’ te laden, in het Nederlands letterlijk te vertalen als por of duwtje in de rug, zijn onder meer gezonde voeding op ooghoogte plaatsen in schoolkantines om bewuster eten te stimuleren, en specifieke spaarplannen opt-out maken in plaats van opt-in om zodoende meer betrokkenheid bij pensioenen te creëren. 

Verder lezen bij de bron
IB&P

Lees ons boek

Gemeenten. Bewustzijn. Privacy.

Het handboek voor informatiebewustzijn bij de lokale overheid.

Nieuwsbrief

Deze versturen we 3-4x per jaar.

Recente blogs

Gemeentelijke privacy: Een blik achter de schermen
De AVG bestaat dit jaar vijf jaar. Sinds 25 mei 2018 moeten alle organisaties, waaronder gemeenten, voldoen aan de verplichtingen uit de AVG bij het verwerken van persoonsgegevens. Maar hoe is het gesteld met de privacy bij gemeenten? Hebben ze de basis op orde? Je leest het in deze blog.
Hoe zet je Artificial Intelligence (AI) succesvol in?
Gemeenten maken steeds meer gebruik van AI, omdat dit ontzettend veel kansen biedt. Tegelijkertijd roept het gebruik van AI ook nieuwe vragen op. Je leest er meer over in deze blog
Een DPIA uitgevoerd en dan?
Voor gegevensverwerkingen met een hoog privacyrisico geldt dat je een DPIA moet uitvoeren. Maar wat doe je met de uitkomsten van een DPIA en hoe zorg je ervoor dat een DPIA geen eenmalige actie is maar over een bepaalde tijd herhaald wordt?

Meer recente berichten

Privacy risico s in kaart brengen met een DPIA
Verder lezen
Beveiliging informatie geen prioriteit bij Ministerie van Buitenlandse Zaken
Verder lezen
NIS2: onduidelijke wet in combinatie met hoge boetes
Verder lezen
AP wil opheldering over fraude algoritme gemeenten
Verder lezen
Een tip of klacht indienen bij de AP
Verder lezen
Wegiz vraagt om aantal nieuwe NEN normen
Verder lezen
Hack bij gemeente: criminelen hadden toegang tot tienduizenden gegevens
Verder lezen
Kabinet heeft meer tijd nodig voor anonieme bsn s en socialemediamonitoring
Verder lezen
Europese Hof houdt onzekerheid over AVG in stand
Verder lezen
Organisatorische inbedding van maatregelen
Verder lezen