Rechtszaak over fraudebestrijding overheid: ‘Burgers bij voorbaat verdacht’

De overheid maakt burgers bij voorbaat verdacht van fraude en knoopt allerlei gegevens aan elkaar om die fraude op te sporen. Dat stelt een coalitie van juristen en belangenorganisaties, die een rechtszaak zijn begonnen over een inmiddels omstreden overheidsprogramma. De staat zelf zegt dat SyRI de privacy niet schendt.

Volgens voorstanders kan het systeem, SyRI (Systeem Risico-indicatie), met slimme algoritmes fraude opsporen door data aan elkaar te koppelen en te analyseren. Maar tegenstanders stellen dat het systeem grote groepen burgers, in de praktijk vooral inwoners van kwetsbare wijken, al bij voorbaat als mogelijke fraudeurs aanwijst.

“SyRI maakt burgers zonder aanleiding verdacht”, zegt Ronald Huissen van het Platform Bescherming Burgerrechten, een van de partijen achter de rechtszaak. “Het is een bedreiging voor de rechtsstaat.”

Dat vinden ook onder meer de FNV en het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten, maar ook auteur Tommy Wieringa en publicist Maxim Februari, die zich bij de rechtszaak aansloten. De zaak dient vandaag in Den Haag.

Van tafel

De critici stellen dat er veel minder vergaande manieren zijn om fraude op te sporen, waarbij de privacy veel minder wordt geschaad. “We eisen dat het systeem van tafel gaat”, zegt Huissen over het in 2014 ingevoerde SyRI.

SyRI is een initiatief van het ministerie van Sociale Zaken. Tot nu toe hebben vier gemeenten het systeem gebruikt. Ze kunnen het inzetten om bijvoorbeeld illegale bewoning of fraude met bijstandsuitkeringen op te sporen.

De gemeenten kiezen een wijk uit waar mogelijk fraude plaatsvindt, en door te kijken naar kenmerken van bekende fraudeurs moeten nieuwe daders worden ontdekt. Die kunnen dan een extra controle verwachten.

Daarvoor worden zaken als inkomen, woonsituatie, informatie over de zorgverzekering en het gebruik van toeslagen van inwoners onder de loep genomen. Ook gegevens over bijvoorbeeld inburgering, schulden en zelfs het onderwijs kunnen worden meegewogen.

Verder lezen bij de bron
IB&P

Lees ons boek

Gemeenten. Bewustzijn. Privacy.

Het handboek voor informatiebewustzijn bij de lokale overheid.

Nieuwsbrief

Deze versturen we 3-4x per jaar.

Recente blogs

De rol van de gemeenteraad bij informatiebeveiliging en privacy
De gemeenteraad heeft een belangrijke rol om er op toe te zien dat informatiebeveiliging en privacybescherming goed wordt geborgd binnen de gemeentelijke organisatie. In deze blog lees je wat die rol inhoudt en welke taken en verantwoordelijkheden daarbij horen.
Gemeentelijke privacy: Een blik achter de schermen
De AVG bestaat dit jaar vijf jaar. Sinds 25 mei 2018 moeten alle organisaties, waaronder gemeenten, voldoen aan de verplichtingen uit de AVG bij het verwerken van persoonsgegevens. Maar hoe is het gesteld met de privacy bij gemeenten? Hebben ze de basis op orde? Je leest het in deze blog.
Hoe zet je Artificial Intelligence (AI) succesvol in?
Gemeenten maken steeds meer gebruik van AI, omdat dit ontzettend veel kansen biedt. Tegelijkertijd roept het gebruik van AI ook nieuwe vragen op. Je leest er meer over in deze blog

Meer recente berichten

Kaag: digitale euro moet anoniemer zijn dan huidige digitale valuta
Verder lezen
Aandacht van cybercriminelen verschuift naar mkb
Verder lezen
Privacy risico s in kaart brengen met een DPIA
Verder lezen
Beveiliging informatie geen prioriteit bij Ministerie van Buitenlandse Zaken
Verder lezen
NIS2: onduidelijke wet in combinatie met hoge boetes
Verder lezen
AP wil opheldering over fraude algoritme gemeenten
Verder lezen
Een tip of klacht indienen bij de AP
Verder lezen
Wegiz vraagt om aantal nieuwe NEN normen
Verder lezen
Hack bij gemeente: criminelen hadden toegang tot tienduizenden gegevens
Verder lezen
Kabinet heeft meer tijd nodig voor anonieme bsn s en socialemediamonitoring
Verder lezen