Waar is de burger in de cybersecuritystrategie?
Burgers worden in toenemende mate slachtoffer van nieuwe vormen van cyberaanvallen. De nieuwe Nederlandse cybersecuritystrategie 2022 28, NLCS, is op papier ambitieus. Zo wil ons kabinet dat digitale veiligheid voor iedereen een vanzelfsprekendheid is. Dat is het nu absoluut nog niet.
Niemand spreekt op verjaardagen over digitale veiligheid, terwijl het gesprek wel vaak gaat over fysieke veiligheid, zoals de nieuwste camerabewaking voor woningen. We kennen allemaal de commercials van aanbieders van alarmsystemen en slimme deurbellen. Cybersecurity daarentegen wordt door de meeste burgers nog steeds niet ervaren als een actuele dreiging. En al helemaal niet als een dreiging waar de burger zelf ook invloed op heeft. Dat moet veranderen.
Recent betoogde ik in Het Financiele Dagblad samen met Volt Tweede Kamerlid Marieke Koekoek dat de burger meer betrokken moet worden bij de Nederlandse cybersecuritystrategie. Het artikel deed veel stof opwaaien bij belangenorganisaties, de verantwoordelijke overheidsorganisaties en de Tweede Kamer.
Het is een feit dat burgers in toenemende mate slachtoffer worden van nieuwe vormen van cyberaanvallen, zoals ransomware (gijzelsoftware) en WhatsApp-fraude. Neem het voorbeeld van de oplichters die zich voordoen als een bekende en via WhatsApp geld aftroggelen. Maar ook mkb ers ontdekken steeds vaker dat hun hele digitale werkinfrastructuur gegijzeld wordt en dat zij slechts in ruil voor veel geld aan de gijzeling kunnen ontsnappen. Ook (semi-)overheidsorganisaties worden getroffen. De gemeenten Buren en Hof van Twente, de Universiteit Maastricht en NWO: alle werden slachtoffer van een ransomware-aanval. Gelukkig zijn er ook lichtpuntjes: de Universiteit Maastricht kreeg het betaalde losgeld uiteindelijk met winst terug dankzij de gestegen bitcoinprijs. Helaas is over het algemeen gezien de kans dat de daders ooit gepakt worden klein.
Maar gijzelsoftware kenden we bij de opstelling van de vorige cybersecuritystrategie – in 2012 — nog nauwelijks. Logisch dus dat de nieuwe Nederlandse cybersecuritystrategie een antwoord wil geven op het veranderende dreigingslandschap.
Technologisch burgerschap
Koekkoek en ik stelden ons de vraag hoe goed dat antwoord kan zijn wanneer de burger er niet bij betrokken wordt. De strategie kwam namelijk tot stand na jaren publiek-private samenwerking; tussen overheid en belangenorganisaties van voornamelijk bedrijven. We stelden dat het oprichten van een belangenorganisatie dus de enige manier is voor burgers om hun stem direct te laten horen in de Nederlandse polder. Zo kunnen burgers in een vroege fase van de beleidsvorming suggesties en kritiek geven. Dat werkt altijd beter dan het geven van commentaar achteraf.
Het Rathenau Instituut omschrijft het betrekken van burgers bij digitale kansen en risico s als technologisch burgerschap. Die notie van betrokken technologisch burgerschap ontbreekt in de NLCS. De NLCS ademt een sfeer van techneuten en experts die gewend zijn het te regelen voor de burger. De NLCS is dus paternalistisch.
- Handhavers Dijk en Waard uitgerust met bodycams en handboeien. Mensen gedragen zich bewuster als ze weten dat ze gefilmd worden - 28 maart 2024
- Franse privacytoezichthouder geeft AVG boetes voor SHA 1 en TLS 1.0 gebruik - 27 maart 2024
- NIS2 Quickscan helpt organisaties bij voorbereiding op nieuwe cyberwet - 27 maart 2024
Lees ons boek
Gemeenten. Bewustzijn. Privacy.
Nieuwsbrief
Deze versturen we 3-4x per jaar.
Recente blogs
Meer recente berichten
Handhavers Dijk en Waard uitgerust met bodycams en handboeien. Mensen gedragen zich bewuster als ze weten dat ze gefilmd worden | Verder lezen | |
Franse privacytoezichthouder geeft AVG boetes voor SHA 1 en TLS 1.0 gebruik | Verder lezen | |
NIS2 Quickscan helpt organisaties bij voorbereiding op nieuwe cyberwet | Verder lezen | |
Bedrijven in industrie en handel vaker slachtoffer ransomware | Verder lezen | |
Aparte wet nodig voor gezichtsherkenning | Verder lezen | |
Norea: gepokt en gemazeld in it audits en privacy | Verder lezen | |
LockBit keert terug met bijgewerkte encryptors en nieuwe servers | Verder lezen | |
Russische hackers leggen Belgische overheidswebsites tijdlang plat | Verder lezen | |
Privacy First: stop vastleggen reisbewegingen door politie | Verder lezen | |
Overheid vraagt op meer dan 100 manieren toestemming voor volgcookies | Verder lezen |